Bestuurscrisis Roosendaal: heel veel excuses en de aankondiging van een motie van wantrouwen
In dit artikel:
Het eerste politieke debat in Roosendaal over het onderzoeksrapport Giftig Samenspel leidde donderdagavond tot veel excuses, verdeeldheid in de raad en de aankondiging van een motie van wantrouwen. Het rapport van onderzoeksbureau & Van de Laar, dat twee weken geleden uitgelekt en daarna officieel gepresenteerd werd, concludeert dat er jarenlang een onveilige bestuurscultuur heerste met pesterijen en grensoverschrijdend gedrag tussen wethouders en jegens ambtenaren.
Achtergrond en gevolgen
Uit het onderzoek blijkt dat de onveilige sfeer vorig jaar leidde tot het vertrek van VVD-wethouder Sanneke Vermeulen; in het rapport worden VLP-wethouders Arwen van Gestel en Evelien van der Star genoemd als betrokkenen bij haar wegpesten. Van Gestel trad kort na Vermeulens vertrek af; Van der Star bleef aan en bood destijds en opnieuw in de raadsvergadering haar excuses aan. Zij zei het afgelopen jaar coaching te hebben gevolgd om aan haar communicatie en gedrag te werken en benadrukte dat zij inclusieprojecten voort wil zetten.
Politieke reacties en motie van wantrouwen
Oppositiepartij Lijst De Regt (Eric de Regt) kondigde aan op 18 september een motie van wantrouwen tegen wethouder Van der Star in te dienen; Forum voor Democratie (Corrie van Leerzem) steunt die stap. De argumentatie: een wethouder met de portefeuille Inclusie die zich schuldig zou hebben gemaakt aan pesten is niet meer geloofwaardig. Andere partijen — onder meer VLP, Roosendaalse Lijst en VVD — pleiten juist voor vooruitkijken en het herstellen van de bestuurscultuur zonder louter schuldigen aan te wijzen. De PvdA worstelt met de afweging tussen erkenning van genomen stappen door Van der Star en de ernst van de conclusies in het rapport.
Zelfreflectie, maatregelen en vervolg
Veel raadsleden boden excuses aan voor het niet eerder ingrijpen of het deel uitmaken van de cultuur. Burgemeester Mark Buijs ervaart wel een betere toon en pleit ervoor dat de raad met een externe partij kijkt naar zijn eigen rol. Het college kondigt een vervolgonderzoek aan: een enquête onder mensen die meldingen van sociaal onveilig gedrag probeerden te doen. In het rapport gaf 55 procent van de 352 respondenten aan zich onveilig te hebben gevoeld; veel melders voelden zich niet gehoord of dat meldingen tegen hen werden gebruikt. Buijs benadrukt dat het onderzoek een belevingsonderzoek is en geen formele feitelijke waarheidsvinding, maar dat excuses aan wie het zo heeft ervaren op hun plaats zijn.
Praktische voorstellen die tijdens het debat naar voren kwamen zijn een steviger inwerkprogramma voor wethouders en raadsleden, een ontwikkelbudget voor raadsleden om het niveau te verhogen, en een moreel beraad dat normen en waarden bewaakt. De raad verschuift verdere besluiten en stemmingen over moties naar 18 september; de kwestie Poolse super wordt losgepakt en op 10 september behandeld.
Spanning tussen verantwoording en herstel
Het debat liet een duidelijke kloof zien: enerzijds eis van oppositiepartijen voor politieke consequenties en verantwoording; anderzijds de wens van sommige fracties en het college om te investeren in cultuurverbetering en samenwerking. Daarnaast is er verontwaardiging over het lek van het rapport; diverse partijen willen dat er duidelijkheid komt over wie dat verantwoordelijk maakte. Tot de definitieve stemming op 18 september blijft Van der Star formeel aan als wethouder, maar haar politieke houdbaarheid wordt dan definitief getest.