De dorpspomp is terug op de Markt in Valkenswaard, na 70 jaar in de anonimiteit

In dit artikel:

Na zeventig jaar is de gietijzeren dorpspomp van Valkenswaard weer terug op de Markt, vlak naast het Oude Raadhuis. Woensdagochtend werd het volledig gerestaureerde exemplaar op een plek geplaatst op enkele tientallen meters van waar hij in 1955 bij een herinrichting moest verdwijnen. Destijds verdween de pomp samen met een kiosk en lange tijd bleef onduidelijk wat ermee gebeurd was.

Uiteindelijk bleek de pomp na demontage door een tandarts naar diens tuin aan de Leenderweg te zijn verhuisd. Hij werd bij toeval ontdekt door Henk van Mierlo van de regionale erfgoedcommissie, die de vondst meldde bij heemkundekring Weerderheem. Eigenaren stelden de pomp in bruikleen beschikbaar en een groep vrijwillige hobby-restaurateurs nam de soms kostbare reparaties op zich nadat bleek dat onderdelen ontbraken of aangetast waren; restauratiekosten konden anders tienduizenden euro’s bedragen. Beeldhouwers maakten een nieuw voetstuk van Belgisch hardsteen en oud-wethouder Theo Geldens vervaardigde een ontbrekende kraag. Beroepsrestaurateur Nico van Eeten begeleidde het project en benadrukte dat zonder die inzet het herstel waarschijnlijk niet gelukt zou zijn.

De pomp is aangepast aan moderne omstandigheden: de pomparm is onbruikbaar gemaakt en de wateruitgifte werkt via een sensor; in winter worden de leidingen afgesloten om vorstschade te voorkomen. Veel dorpspompen zijn inmiddels uit het straatbeeld verdwenen; enkele vergelijkbare exemplaren bestaan nog in bijvoorbeeld Nuenen, Vessem en Reusel.