Hoe de SP van 25 naar 3 zetels ging: 'Partij voor zielige mensen'
In dit artikel:
De SP werd donderdagochtend na de verkiezingsavond opnieuw met een teleurstelling geconfronteerd: van vijf zetels in 2023 naar drie in 2025. Het is alweer de tiende tegenvaller in tien jaar tijd voor de partij die onder Jan Marijnissen begin deze eeuw nog piekte op 25 zetels.
Tweede Kamerlid Michiel van Nispen erkent de teleurstelling en wijst erop dat de campagne aanvankelijk optimistisch begon, maar dat kiezers uiteindelijk toch naar de grotere partijen terugvielen. SP’ers zeggen dat de partij moeite had om tussen alle politiek lawaai door aandacht te krijgen en kiezers te overtuigen. Henk van Gerven benadrukt dat veranderde arbeids- en levenspatronen een rol spelen: de traditionele ‘arbeider’ bestaat volgens hem steeds minder als stabiele doelgroep, en veel zwevende kiezers sluiten zich aan bij winnaars die in debatten opvallen — D66 profiteerde daarvan, vinden zij.
Lijsttrekker Jimmy Dijk wordt niet verantwoordelijk gehouden voor het verlies, maar zijn beperkte naamsbekendheid en het feit dat de SP nog nooit in een coalitie heeft gezeten, worden genoemd als nadelen. Ook speelt volgens partijleden een imagoprobleem: de SP wordt soms gezien als partij voor ‘de zielige mensen’, terwijl ze wil opkomen voor de hele samenleving.
De conclusie binnen de partij is dat er geen enkelvoudige verklaring is; het gaat om een mix van onbekendheid van de leider, zichtbaarheid in debatten, maatschappelijke veranderingen en een lastig imago. Leden zijn teleurgesteld en zien nu de noodzaak van zelfreflectie en een aangepaste strategie om kiezers weer te bereiken.