'Minder vlees, maar wél lekker': hoe ze in Dinteloord een nieuwe generatie eiwit bedenken
In dit artikel:
In Dinteloord ontwikkelt Cosun — bekend van merken als Aviko en Van Gilse — plantaardige eiwitten om fabrikanten te helpen vlees- en zuivelproducten deels of helemaal te verduurzamen zonder consumenten te verliezen. Marcel van der Vaart, verantwoordelijk voor de eiwitstrategie, laat proeven dat een roomijs en bosbessenyoghurt melkachtig kunnen smaken terwijl ze helemaal vrij zijn van dierlijk eiwit: de basis is Tendra, eiwit uit veldbonen (favabonen), en er wordt ook geëxperimenteerd met eiwitten en deeltjes uit suikerbieten. Alle grondstoffen worden in Nederland geteeld en verwerkt, in samenwerking met lokale boeren.
Ontwikkeling en toepassing vinden plaats in het innovatiecentrum van Cosun in Dinteloord, een voedsellaboratorium waar ontwerpers en technici producten testen en recepten aanpassen zodat plantaardige eiwitten zonder ingrijpende nieuwe productielijnen door bestaande fabrikanten kunnen worden verwerkt. Cosun levert niet aan consumenten maar alleen aan merken en fabrikanten; namen worden niet openbaar gemaakt vanwege het soms nog negatieve imago van plantaardige vervangers.
De drijfveer van Cosun is primair economisch en agrarisch: reststromen uit suikerproductie — zoals bietenpulp — zijn omvangrijk en het bedrijf zoekt naar hogere en stabielere waardeketens naast de volatiele bulkmarkten voor suiker en aardappelen. De eiwitten bieden boeren een nieuwe afzetmarkt en kunnen ook in hybriden met dierlijke producten worden gebruikt. In vleesproducten kunnen fijngemalen bietendeeltjes bijvoorbeeld water vasthouden en bij het kauwen weer afgeven, wat zorgt voor sappigheid en een vleesachtige bite. Zo ontstaat bijvoorbeeld gehakt dat voor 80 procent uit vlees en voor 20 procent uit plantaardig eiwit kan bestaan zonder merkbaar smaakverlies.
Cosun ziet hybride producten — gedeeltelijk plantaardig, gedeeltelijk dierlijk — als een praktische tussenoplossing om consumenten geleidelijk te laten wennen aan meer plantaardig aandeel, omdat directe gezondheidsvoordelen niet altijd voelbaar zijn. Als vergelijking wordt aangehaald dat plantaardige melk al succesvol terrein won, mede door directe voordelen voor mensen met lactose-intolerantie.
Een concreet verbonden voorbeeld uit Brabant: de terugkeer van de vegetarische McKroket, ontwikkeld met ingrediënten zoals PrimeJack (jackfruit) van FiberFoods uit Breda en snackfabrikant Van Geloven uit Tilburg, illustreert hoe regionale bedrijven kunnen bijdragen aan plantaardige productinnovatie voor grote ketens als McDonald’s.
Kortom: Cosun ontwikkelt in Brabant plantaardige eiwitten die smaak en textuur van dierlijke producten benaderen, gericht op het creëren van nieuwe markten voor boeren en het vergemakkelijken van een geleidelijke eiwittransitie, zonder consumenten noodgedwongen te confronteren met radicale smaakveranderingen.