Nico en Marleen koesteren de vlinders in hun tuin: 'Altijd wel iets in bloei'
In dit artikel:
„Noem het gerust een wilde tuin, een vlindertuin of insectentuin. Maar ik noem dit een ecologische tuin.” Met die woorden vat ecoloog Nico Ettema (78) zijn achtertuin in de Udense wijk Melle samen. Vanaf de achterkamer kijkt hij samen met zijn vrouw Marleen (77) uit over een dichtbegroeide, seizoenswisselende oase waar voortdurend iets bloeit: van boerenkrokussen in het voorjaar tot herfsttijloos en winterbloeiende heesters.
De tuin is bewust wild en biodivers opgezet: weinig schoffelen, selectief uittrekken van grassprietjes en uitgebloeide stengels weghalen om ruimte te geven aan andere soorten. Dat levert een rijkdom aan dieren en planten op die elders in De Maashorst zijn verdwenen. Zo groeit er de slanke sleutelbloem en drijft er een beschermde waterweegbree in de vijver. Dagvlinders (citroen, dagpauwoog, koninginnenpage), bijen, hommels en zweefvliegen bezoeken lavendel; mussen, koolmezen, holenduiven en een territoriale merel vinden er voedsel en schuilplaats.
Marleen houdt zich met cactussen en een serre bezig; die serre is in de winter ook opvang voor vorstgevoelige planten. Het stel is 53 jaar getrouwd en woont al vijftig jaar in hun woning met circa 300 m² tuinruimte — ruimte die volgens Nico mogelijkheden bood om natuur te kunnen laten terugkeren. Hun aanpak inspireerde ook hun kinderen: twee zoons werden bioloog.
Nico is niet alleen tuinier maar actief ecoloog: hij studeerde aan de universiteiten van Utrecht en Wageningen, werkte als docent en is betrokken bij Stichting Natuur- en Milieuorganisatie De Maashorst. In 2022 verscheen van hem het boek Breuken in het land van Peel en Maas. Hij signaleert ook effecten van klimaatverandering: sommige vlinders die veertig jaar geleden zeldzaam waren, zoals de koninginnenpage, komen nu veel vaker voor.
Tegelijk maakt hij zich zorgen over gepimpte tegeltuintjes in de wijk; hij begrijpt dat onderhoudsgemak bepalend is voor veel bewoners, maar pleit voor ten minste bloempotten of andere kleine stappen richting groen. De tuin van Ettema toont hoe met aandacht en ecologische keuzes stads- en tuinruimtes waardevol kunnen bijdragen aan lokale biodiversiteit.