Niet alleen mensen rouwen: zo nemen deze dieren afscheid

In dit artikel:

In Kaatsheuvel bleef een hond dagenlang bij zijn overleden baas — een voorbeeld dat dieren rouwgedrag kunnen tonen. Ecoloog Lars Soerink (ARK Rewilding) benadrukt dat dergelijke indrukwekkende afscheidsceremonies niet alleen in verre oorden voorkomen, maar ook in de Nederlandse natuur zichtbaar zijn. Veel diersoorten vormen hechte sociale banden; het verlies van een groepslid veroorzaakt veranderingen in gedrag en onderlinge relaties.

Voorbeelden in Nederland:
- Wilde runderen en paarden: deze dieren leven in sociale groepen en kunnen wekenlang terugkeren bij een dode soortgenoot, snuffelen, met de neus duwen en ogenschijnlijk ‘mijmeren’ — een proces dat vergelijkbaar is met rouw.
- Roeken, kauwen, eksters en kraaien: deze kraaiachtigen merken een dode vogel op en komen vaak kort controleren; hun afscheid is vluchtiger en meer onderzoekend. Let op: samenkomst rond een kadaver betekent niet altijd rouw — soms volgen andere gedragingen, zoals paring.
- Wolven: qua gedrag verwant aan honden, leven ze in roedels waarmee sterke banden bestaan. Soerink ziet rouw als plausibel, al is het huilen vaak communicatief (contact zoeken) en niet per se een teken van rouw.
- Wilde zwijnen: tonen eerst interesse door snuffelen, maar kunnen daarna pragmatisch overgaan tot eten van het karkas — rouw gaat soms snel over in voedselplicht.
- Konijnen: vormen sterke sociale betrekkingen en nemen afscheid van zieke of gedode groepsgenoten; die nabije contacten kunnen ook bijdragen aan de verspreiding van ziekten zoals myxomatose of VHS.

Kort gezegd: rouwachtige reacties — variërend van langdurig bezoeken en onderzoekend gedrag tot snelle pragmatische reacties — komen bij diverse Nederlandse soorten voor. Die observaties onderstrepen de complexiteit van dierlijke sociale relaties en hebben ook praktische gevolgen voor natuurbeheer en ziektebestrijding.