Nieuw boekje over WOII: 'Heel Uden was verborgen onder den mantel van O.L. Vrouw ter Linde'

In dit artikel:

In Uden heeft dorpshistoricus Adriaan Sanders een nieuw deel in zijn reeks oorlogsgetuigenissen samengesteld: Getuigen 3, verschenen tachtig jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog. Het boek bevat 24 hoofdstukken in de vorm van brieven, dagboekfragmenten en verslagen van Udense ooggetuigen en bestrijkt uiteenlopende perspectieven, van oud-minister Gerrit Braks tot dwangarbeiders en lokale inwoners die in dialect aan het woord komen.

Opvallend is de tegenstelling tussen twee ULO-collega’s: Piet van Helvoirt, actief in het lokale verzet, die gewond raakt en krijgsgevangen wordt, en Johan Biemans, die in november 1943 door de NSB tot burgemeester van Uden wordt benoemd en in een toesprekende, intimiderende taal oproept tot afschrikking van verzet. Ook verhalen van Kruisheer Piet Winkelmolen en dwangarbeiders Janus Claasen en Johan Spiering bieden verschillende gezichtspunten op bezettingstijd en onderdrukking.

Een omvangrijk hoofdstuk bevat de pas teruggevonden kroniek van de zusters van het Retraitehuis (1939–1948). Hun aantekeningen tonen hoe het klooster steeds andere groepen huisvestte — van ingekwartierde Nederlandse militairen en vluchtelingen tot Duitse troepen en later bevrijders — en beschrijven gebeurtenissen als de bombardementen op de vliegbasis (het huidige Volkel) en de ontploffing van het nabije Missiehuis op Dolle Dinsdag. De zusters leggen ook hun afhankelijkheid van geloof en gemeenschapszin vast tijdens de oorlogsjaren.

Sanders presenteert Getuigen 3 op zaterdag 23 augustus om 14.30 uur in het Retraitehuis in Uden; de eerste exemplaren gaan naar zuster Willebrord en zuster Celine. Het boek is uitgegeven door Stichting Uden in Geschriften en kost €16,95; het is onder meer te koop bij Bruna, Primera, Heemkundekring Uden en het Toeristisch Informatiepunt van de Udense bibliotheek.