Stankfabriek op de fles; mestvergister in Sterksel was vanaf begin debacle
In dit artikel:
In Sterksel was de mestvergister van BlueSphere, gestart in 2020 op bedrijventerrein Poort 43, bedoeld om jaarlijks 24 miljoen kubieke meter biogas te produceren. Het project, met een investering van 30 miljoen euro en een toezegging van circa 150 miljoen euro subsidie van de Rijksoverheid, liep echter al snel uit op een groot fiasco. Vanaf het begin veroorzaakte de installatie ernstige stankoverlast die de bewoners dagelijks trof, mede door technische mankementen zoals defecte apparatuur, open liggende bermgras en een kapotte mestzak die leidde tot mestverspreiding op het terrein.
De stankproblemen bleven aanhouden, ondanks herhaalde beloften van BlueSphere dat het om tijdelijke opstartproblemen ging. In 2021 ontving de provincie maar liefst 1400 klachten, wat neerkomt op gemiddeld vier per dag. Bewoners sloten hun ramen en deuren en konden in de zomer nauwelijks in de tuin zitten vanwege de penetrante geur. Een belangrijke oorzaak bleek een slecht gebouwde installatie, waarbij groen- en voedselafval lang buiten lag te rotten voordat het de vergister in ging. De bouwfirma Anaergia en BlueSphere raakten bovendien verwikkeld in een financieel conflict over de bouwkwaliteit en het afwijkende ontwerp.
De biogasproductie leverde teleurstellende resultaten op, met forse financiële verliezen die in 2022 konden oplopen tot meer dan 10 miljoen euro en nog bijna 5 miljoen euro in 2024. Door deze problemen ging BlueSphere vorig jaar failliet en stopte de Brabantse tak. Lokale varkenshouder Marko van Asten, die vanaf het begin mest aanleverde, betreurt het falen maar ziet ook dat er verbeteringen werden geprobeerd.
Recent kocht het bedrijf Byont, met ervaring in mestvergisters in België en Duitsland, de installatie voor 25 miljoen euro. Byont voert nu aanpassingen door, onder andere door het overdekken van reststoffen om stankoverlast te beperken. Roel Slotman van Byont verwacht dat de vergister begin 2026 weer operationeel zal zijn. De dorpsraad, vertegenwoordigd door Toine Leemans, meldt dat sinds de stillegging vrijwel geen klachten meer binnenkomen en hoopt op een succesvolle herstart.
Dit project wordt binnen de serie ‘De Flop’ beschreven als een voorbeeld van een initiatief dat met veel enthousiasme begon, maar door technische en financiële problemen volledig mislukte.