Wijkverpleegkundige Patricia komt in Eindhoven ouderen tegen die de hele dag alleen in hun hete woning zitten: 'Best wel schrijnend'
In dit artikel:
Het Nationaal Hitteplan zet de zorg extra op scherp: wijkverpleegkundigen en verzorgingshuizen houden kwetsbare ouderen nauwlettend in de gaten nu de temperaturen stijgen. In het centrum van Eindhoven signaleert Patricia van Tiggelen van Archipel Thuis veel woningen zonder koeling; bewoners zitten opgesloten achter dichtgetrokken gordijnen, met alleen het bezoek van de verpleegkundige als buitenstaanderscontact. Vaak passen mensen hun dagindeling aan — vroeg naar buiten, middags binnen blijven — en gebruiken bouillon of zoete drankjes om zout- en suikerniveaus op peil te houden.
Volgens Van Tiggelen beschikt hooguit 15–20% van de huishoudens waar zij komt over airconditioning; in kleine stadswoningen komt koeling zelden voor. Sommige cliënten worden daarom per taxi naar dagbesteding of naar verpleeghuizen gebracht, waar het doorgaans koeler is. Maar ook in instellingen is volledige airconditioning niet vanzelfsprekend. Yvon van den Berg van zorgorganisatie Vitalis zegt dat zelfs veel nieuwe gebouwen geen complete aircosystemen hebben; er is gekozen voor "topkoeling" die de binnentemperatuur slechts enkele graden verlaagt. Die keuze wordt gemotiveerd met duurzaamheidsoverwegingen: een energie-intensief aircosysteem aannemen voor een paar hete dagen per jaar is volgens hen onverantwoord.
Ook Savant, met locaties rond Helmond, gebruikt bij nieuwbouw systemen die de temperatuur van de aarde benutten om in winter te verwarmen en in zomer te koelen. Als vluchtplek tegen oververhitting fungeert in vrijwel elk verpleeghuis de gezamenlijke huiskamer met airco; bij extreme hitte zetten medewerkers ook mobiele units in.
De hitte treft niet alleen bewoners maar ook het zorgpersoneel: lichamelijk zware handelingen, douchen van cliënten en werken in warme, vochtige ruimtes maken de diensten extra belastend. Voor sommige verzorgingstaken is uitstel onmogelijk, waardoor zorgverleners en cliënten samen de hitte moeten zien te doorstaan. Klimaatontwikkeling en energiekeuzes liggen ten grondslag aan het spanningsveld tussen comfort, veiligheid en duurzaamheid in de ouderenzorg.