Xuan (33) lest in een automaat en mag al veel sneller het drukke kruispunt op: 'Het is veiliger lessen'
In dit artikel:
Xuan Chen (33) uit Veghel volgt rijlessen in een automaat bij instructeur Theo Smits in Oss en merkt dat ze daardoor sneller klaar is voor het verkeer: na achttien uur les is ze al bezig met het zogenaamde taakproces — kijken, analyseren, voorspellen en handelen — terwijl bediening van een schakelauto volgens Smits vaak veel meer instructietijd vraagt (rond de 25 uur). Xuan koos bewust voor een automaat omdat het haar “meer zelfvertrouwen” geeft en ze straks graag in de Tesla van haar vriend wil rijden.
De praktijkles op een lastig kruispunt in Oss illustreert waarom: zonder te hoeven schakelen kan Xuan haar aandacht volledig op medeweggebruikers richten, een voordeel als er matig zicht, snel autoverkeer en een druk fietspad samenkomen. Smits legt uit dat schakelen juist tot extra handelingen leidt — koppeling, gas, remmen, terugschakelen — die leerlingen kunnen verwarren en paniekreacties veroorzaken, met een verhoogd risico op fouten of ongevallen tot gevolg.
Nationaal ziet die verschuiving naar automaten er ook zo uit: waar het CBR in 2014 nog 8.012 automatische rijexamens afnam, waren dat er vorig jaar 44.802 — ongeveer 10% van alle praktijkexamens. Bovag Rijscholen, met zo’n 300 aangesloten rijscholen, vindt de traditionele focus op schakelbak achterhaald en pleit ervoor dat standaard in een automaat wordt lesgegeven en examen gedaan. Wie toch in een schakelbak wil rijden, zou volgens hen in vijf of zes extra lessen een certificaat moeten kunnen halen.
Het debat draait niet alleen om gemak maar om veiligheid en prioriteiten: modernere auto’s met steeds meer assistentie maken schakelen minder noodzakelijk, terwijl het verkeer complexer wordt (snelle e-bikes, onvoorspelbaar gedrag van weggebruikers). Voor leerlingen zoals Xuan betekent leren in een automaat dat ze sneller kan werken aan verkeersinzicht en risicobeheersing, in plaats van aan handelingen die in de praktijk steeds minder relevant zijn.