Zelfstandig én anoniem stemmen, ook als je visueel beperkt bent. Hoe werkt het?

In dit artikel:

In vier Brabantse gemeenten — Den Bosch, Vught, Sint-Michielsgestel en Boxtel — wordt een op maat gemaakte stemmal ingezet zodat blinden en slechtzienden zelfstandig en anoniem kunnen stemmen. Lange stembiljetten met tientallen partijen maakten het voor visueel beperkte kiezers tot voor kort nodig dat een begeleider of stembureaulid meekijkte bij het invullen; die situatie is nu veranderd. Tonnie van der Heijden, medeprojectleider verkiezingen bij Vught, noemt het herstel van het stemgeheim cruciaal: “Anoniem stemmen in Nederland is letterlijk een recht.”

De mal biedt ook voordelen voor mensen met dyslexie, laaggeletterdheid of motorische problemen en de eerste gebruikers reageren positief. Tegelijk kent de oplossing praktische nadelen: de mal is van stijf materiaal en kan niet worden gevouwen, waardoor twee stemhokjes samengevoegd moeten worden om erin te passen. Bovendien is de mal speciaal gemaakt voor de samenstelling van dit verkiezingsbiljet en kan hij niet worden hergebruikt of gerecycled; na de verkiezingen wordt hij weggegooid. Financieel is het geen goedkope maatregel: één exemplaar kost ongeveer 2.500 euro. Gemeenten hopen daarom op kleinere stembiljetten in de toekomst, wat het toegankelijker en duurzamer zou maken.